Wie had vooraf kunnen vermoeden wat voor buitengewone carrière voorouder en molenaarszoon Bernard de Gomme zou maken. Zijn grootvader en vader pachtten een molen in Terneuzen; twee jaar na de geboorte van Bernard werd vader Pieter beheerder van de forten Lillo en Liefkenshoek. Hij moest zorgen voor bevoorrading en onderhoud. Vanwege gesjoemel werd hij op een gegeven moment ontslagen. Op zijn 13e of 14e was Bernard kindsoldaat in het Staatse leger, op zijn 17e gezworen landmeter in Goes. Hij is 24 als hij in Oxford verdedigingswerken ontwerpt om het hof van koning Charles I te beschermen, een jaar later is hij kwartiermeester-generaal van het Engelse leger. Aan het eind van zijn leven had hij drie hoge militaire functies in Engeland, ging hij al een groot deel van zijn leven lang om met koningen, prinsen, hertogen, graven. Hij werkte met Samuel Pepys en Christopher Wren. Hij woonde uiteindelijk in een 13 kamer groot appartement in de Tower in Londen, waar hij ook werd begraven. Ook in zijn niet-professionele leven was hij een sociale stijger. Hij kende veel rijke vooral uit de Republiek afkomstige kooplieden in Londen. Hij werd rijk, liet 194 tekeningen na, waarvan er maar een zich in ons land bevindt. Tot slot was hij de stiefvader van Adriaan Beverland, de meest belezen classicus van de 17e eeuw, enfant terrible van de radicale Verlichting, eminent geleerde. En hij was de grootvader van de onvoorstelbare rijke ‘perverse weduwe’, Catherina Boevey. Hieronder vind je links naar enkele verhalen over De Gomme, gebaseerd op internetbronnen. Begin juli 2024 leende ik bij de Koninklijke Bibliotheek de serieuze en uitgebreide biografie over De Gomme: Andrew Saunders, Fortress Builder: Bernard de Gomme, Charles II’s Military Engineer. Exeter: Exeter University Press, 2004. In ons land bevindt zich slechts een handvol exemplaren in openbare collecties. Voor zover ik kan nagaan, is er geen enkele te vinden in de provincie Zeeland. Het is niet duidelijk, waarom er zo weinig aandacht voor hem is in ons land. Saunders besluit de biografie met deze laatste zin: “Sir Bernard de Gomme remains an undeservedly little known figure of late-seventeenth century English professional life, and is, moreover, unrecognised today in his country of origin.” In twintig jaar is daar niets in veranderd.
Nieuw april 2023. Over beeldenstormer en watergeus Bernard van Deynse, Sir Bernard de Gomme, kwartiermeester voor koning Charles I en Charles II en ‘erudiet pornograaf’ Adriaan Beverland.
De enige bekende afbeelding van De Gomme maakt deel uit van de portfolio aan kaarten, die via Beverland en wellicht Hans Sloane in the British Library belandde.
Sir Bernard de Gomme in Londen (1660-1685). De Tower, Windsor Castle, de Royal Observatory in Greenwich, het Arsenaal in Woolwich.
